ನಿಷ್ಪಾಪಿ ಸಸ್ಯಗಳು : ಸಂಚಿಕೆ - 129
Friday, November 28, 2025
Edit
ಲೇಖಕರು: ವಿಜಯಾ ಬಿ ಶೆಟ್ಟಿ ಸಾಲೆತ್ತೂರು
ಸಹ ಶಿಕ್ಷಕಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ಹಿರಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ
ಬಾಳೆಪುಣಿ (ಇರಾ), ಬಂಟ್ವಾಳ ತಾಲೂಕು
ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ
ನಾವು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಕತ್ತಲಾಗುತ್ತಲೇ ಗೊನೆ ಹಾಕಿರುವ ಬಾಳೆ ಗಿಡಗಳ ಬಳಿ ಹೋಗಿ ಅದರ ಹೂಗಳ ಮಕರಂದ ಚೀಪುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಬಾಳೆ ಗೊನೆ ಹಾಕಿ ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಿಟ್ಟಾದ ಬಳಿಕ ಗೊನೆಯ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕುಂಡಿಕೆಯಿಂದ ದಿನಕ್ಕೊಂದು ರೆಕ್ಕೆಯಂತಹ ಪದರ ಎದ್ದು ಅದರಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೂಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಾಗಿ ರಚನೆಗೊಂಡ ಚೀಲದಂತಹ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುವ ಮಧುವನ್ನು ಚೀಪುವುದೇ ನಿತ್ಯ ಉತ್ಸವವಾಗಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಇರುವೆಗಳು, ಸಣ್ಣ ಬಾವಲಿಗಳು, ಜೇನು, ಹೆಜ್ಜೇನುಗಳು ಸ್ಪರ್ಧೆಯೊಡ್ಡುತ್ತಿದ್ದವು.
ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಳೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಫಲವತ್ತತೆ, ಸಮೃದ್ಧಿ, ಪೌರಾಣಿಕ ಮಹತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ. ಬಾಳೆಗಿಡ ಇರದ ಮನೆಯೇ ಇರದು ಎಂದರೂ ತಪ್ಪಾಗದು. ಬಾಳೆಗೆ ನಿಜವಾದ ಕಾಂಡವೇ ಇರದೆ ಉದ್ದನೆಯ ಎಲೆಗಳ ಪೊದೆಗಳಿಂದ ತಳದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಸೇರಿ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಸುಳ್ಳು ಕಾಂಡ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾಂಡವು ನಾರು ಹಾಗೂ ನೀರಿನಂಶದಿಂದ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಉದ್ದನೆಯ ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳು ಜಲನಿರೋಧಕವಾಗಿದ್ದು, ಮೃದುವಾಗಿ, ನಯವಾಗಿ, ಕಾಂಡಕ್ಕೆ ಸೊಬಗು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬಾಳೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡುವುದೇ ಒಂದು ಸೊಗಸು. ಈ ಎಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಊಟದಿಂದ ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುವುದಂತೆ. ಇದು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ವಿರೋಧಿಯಾಗಿದೆ. ಅಲಂಕಾರಕ್ಕೆ, ಕರಕುಶಲತೆಗೆ, ಪೂಜಾ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಬಾಳೆ ಎಲೆ ಮತ್ತು ಬಾಳೆಯ ಹಣ್ಣು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಾನವನ್ನೂ ಪಡೆದಿದೆ. ಒಣಬಾಳೆ ಎಲೆ ಛಾವಣಿ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ, ಕಾಂಡದ ನಾರು ಹಗ್ಗವಾಗಿ, ಚೀಲ, ಕರಕುಶಲತೆಯ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ದೇವರ ಪೂಜೆಗೆ ಸಲ್ಲುವ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಅಥವಾ ಇತರ ಪುಷ್ಪಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಬಾಳೆ ನಾರಿನಲ್ಲೇ ಕಟ್ಟಿರಬೇಕೆಂಬ ಕ್ರಮವಿದೆ.
ಬಾಳೆಯ ಗಡ್ಡೆಯೊಂದನ್ನು ನೆಟ್ಟು ಹಲವಾರು ಗಿಡಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಒಂದು ಗಿಡವು ತನ್ನ ಜೀವಿತಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ನಲವತ್ತರಷ್ಟು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ಕೊನೆಗೆ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ ಎಲೆಯೊಂದು ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲೆಯನ್ನು ತುಳುವಿನಲ್ಲಿ 'ಅಮೆಇರೆ' ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಪುಟ್ಟ ಎಲೆಯ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಎಲೆಗಳು ಬರದೆ ಬಾಳೆಗೊನೆ ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಬಾಳೆಯ ಆಯುಷ್ಯದ ಕೊನೆಯ ಹಂತವೇ ಗೊನೆಹಾಕುವುದು. 'ಒಂದು ಬಾಳೆಗೊಂದೇ ಗೊನೆ' ಎಂಬ ಗಾದೆಯೇ ಇದೆ.
ಪುರಾತನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಬಾಳೆ ಮಾನವನ ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಜೀವಿಸಿದ ಸಸ್ಯ.
ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಬಾಳೆಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜಾತಿಗಳಿವೆ. ಪಚ್ಚೆಬಾಳೆ, ಏಲಕ್ಕಿ ಬಾಳೆ, ರಸಬಾಳೆ, ಮೈಸೂರು ಬಾಳೆ, ಹೂಬಾಳೆ, ಕತ್ತೆಬಾಳೆ, ಕಲ್ಲುಬಾಳೆ, ಕದಳಿ, ಚಂದ್ರಬಾಳೆ, ಸಹಸ್ರಬಾಳೆ, ಮದರಂಗಿ ಬಾಳೆ, ಬೆಂಗಳೂರು ಬೂದಿ, ಅವುಂಡೆ, ರಾಜಬಾಳೆ, ಸಾವಿರಕದಳಿ, ಕರಿಬಾಳೆ, ಬೆಂಕದಳಿ, ಸುಗಂಧಿಬಾಳೆ, ಮಿಟ್ಲಿಬಾಳೆ, ಬೂದುಬಾಳೆ, ನಾಟಿಬಾಳೆ, ದೆವ್ವಬಾಳೆ ಎಂದೆಲ್ಲ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಾಳೆಯಲ್ಲಿ ಎಲೆ, ಕಾಂಡ, ಗೊನೆ, ಕಾಯಿ, ರುಚಿ, ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕ್ರೋಟನ್ ಗಿಡದಂತೆ ಕೆಂಪಾದ ಕಾಂಡ, ಎಲೆ, ಕಾಯಿಗಳ ಬಾಳೆಯ ತಿರುಳು ನೇರಳೆ, ತಿಳಿ ಗುಲಾಬಿಯಾಗಿದ್ದು ಚಂದ್ರಬಾಳೆ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಉದ್ದನೆಯ ಗೊನೆಯ ನಡುವೆ ಜಾಗ ಖಾಲಿ ಬಿಟ್ಟು ಮತ್ತೆ ಉದ್ದಕ್ಕೆ ಕಾಯಿಗಳಾಗುವ ಬಾಳೆಯಿದೆ. ಬೀಜಗಳಿರುವ ಹಣ್ಣು ಕೊಡುವ ಬಾಳೆಯೂ ಇದೆ. ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್, ನೇಂದ್ರನ್, ಪಾಬಾ ಬಾಳೆಗಳು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಷ್ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಾರವಾಗುವ ಬಾಳೆಯಾದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಡುಗೆಗೆ ಬಳಸುವ ನೇಂದ್ರನ್ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ. ರೋಬಸ್ಟಾ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಸಾಮಾನ್ಯ ತಳಿ. ಸಾಬಾ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದು ಹುರಿದು ಅಥವಾ ಬೇಯಿಸಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರೋಬಸ್ಟಾ ತಳಿ ಐದು ಮೀಟರ್ನಷ್ಟೆತ್ತರ ಬೆಳೆದರೆ ಲೇಡಿ ಫಿಂಗರ್ ಏಳು ಮೀಟರ್ ಗಳೆತ್ತರ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಬಾಳೆ ಎಂಬ ನಿಷ್ಪಾಪಿ ಸಸ್ಯದ ತದ್ರೂಪಿಗಳು ಇಂದು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಹಬ್ಬುತ್ತಿವೆ. ಕೆಲವು ಬರ ನಿರೋಧಕ, ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಹಣ್ಣು, ಮೇಣದ ಬಣ್ಣ, ಬಂಗಾರದ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿಯೂ ಹಣ್ಣುಗಳು ಲಭ್ಯ.
ನಂಜನ ಗೂಡಿನ ರಸಬಾಳೆಗೆ ಪುಟ್ಟಬಾಳೆ, ಬಿಸ್ ಸುಗಂಧಿ, ಹೂಬಾಳೆಯೆಂದೂ ಕರೆಯುವರು. ಇದು ನಾಟಿ ಮಾಡಿದ 15 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಬಂದರೆ ನೇಂದ್ರ 13 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಪೂವನ್ ಬಾಳೆ ತಿಳಿ ಹಳದಿಯ ತೆಳು ಸಿಪ್ಪೆಯ ನೀಳ ಹಣ್ಣು ನೀಡಿದರೆ ಕದಳಿಯನ್ನು ಪೂಜ್ಯ ಭಾವದಿಂದ ಕಾಣಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಸಭರಿತ ರುಚಿಯಾದ ತಿರುಳಿನ ಕರಿಬಾಳೆ ಕರ್ನಾಟಕದೆಲ್ಲೆಡೆ ಇದೆ.
ಬಾಳೆಗಿಡದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಮೂಸಾ. ಮೂಸಾ ಪ್ಯಾರಡಿಸಿಯಾಕ ಅಥವಾ ಮೂಸಾ ವಿಸ್ವಿಪಿ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಮೂಲತ: ಕಾಡುಬಾಳೆ ವಿಧಗಳಾದ ಮೂಸಾ ಅಕ್ಯುಮಿನಾಟಾ ಹಾಗೂ ಮೂಸಾ ಬಾಲ್ಟಿಸಿಯಾನಾದಿಂದ ಬೆಳೆಸಲಾಯಿತೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾವು ಉತ್ಪಾದನೆ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಬಾಳೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಜಗತ್ತಿಗೆ ಭಾರತ ಬಾಳೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದು ಉಗಾಂಡ, ಚೀನಾಗಳು ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ.
ಬಾಳೆಕಾಯಿ ಹಣ್ಣುಗಳು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ತಿಂಡಿ ತಿನಿಸುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಹಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಪೊಟಾಸಿಯಂ ವಿಟಮಿನ್ ಸಿ, ಫೈಬರ್ ಇದ್ದು ಹೃದಯದ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ, ರಕ್ತದೊತ್ತಡದ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಬಾಳೆದಿಂಡಿನ ರಸ ಗ್ಯಾಸ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ, ಮಧುಮೇಹ, ರಕ್ತದ ಏರು ಒತ್ತಡ, ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ, ಕಿಡ್ನಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಶೇಖರಣೆ ತಪ್ಪಿಸಲು, ಕಿಡ್ನಿಕಲ್ಲು ನಿವಾರಣೆ, ದೇಹದ ತೂಕ ಇಳಿಸಲು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲೀಯತೆ ತಗ್ಗಿಸಲು, ಮಲಬದ್ಧತೆ ನಿವಾರಣೆಗೆ, ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಕಾರಿ. ಬೇರಿನಲ್ಲಿ ವಿಟಮಿನ್ ಎ, ಬಿ, ಸಿ ಇದ್ದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧಿಯಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಬಾಳೆಯನ್ನು ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಜೀವಿನಿ ಕಾಮಧೇನು ಎನ್ನುವರು. ಬಾಳೆ ಹೂವಿನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲರಿ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದು ಅಮೈನೋ ಆಮ್ಲ, ಜೀವಸತ್ವಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣು ನೀಡುವ ಬಾಳೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿದೆ. ಮಣ್ಣಿನ ರಕ್ಷಣೆ, ತೇವಾಂಶ, ಫಲವತ್ತತೆಗೆ ಸದಾ ಸಹಕಾರಿ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ 90 ನಿಮಿಷಗಳ ಶ್ರಮದಾಯಕ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬೇಕಾಗುವ ಶಕ್ತಿ ಪೂರೈಸಲು ಎರಡು ಬಾಳೆಹಣ್ಣುಗಳು ಸಾಕಂತೆ!. ಬಾಳೆಯಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ನಾರಿನಂಶ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಕ್ಕರೆಗಳಾದ ಸುಕ್ರೋಸ್, ಪ್ರಕ್ಟೋಸ್, ಗ್ಲೂಕೋಸ್ಗಳಿವೆ. ಇದು ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುವ ಗುಣ ಹೊಂದಿದೆ. ಬುದ್ದಿಮತ್ತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುಣವಿದೆ. ನರವ್ಯೂಹ ಶಾಂತ ಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಕೋಡಿನ್ ಸೆಳೆತದಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಸಹಾಯಕ. ಸೊಳ್ಳೆ ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಪ್ಪೆ ಉಜ್ಜಿದರೆ ತುರಿಕೆ ಶಮನವಾಗುವುದು. ಪ್ರಪಂಚದ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರೀಡಾಳುಗಳ ಪ್ರಥಮ ಆದ್ಯತೆ ಸೇಬು ಆಗಿದ್ದರೆ ನಂತರದ್ದು ಬಾಳೆ.
ಆದರೆ ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಖಾಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಬಾಳೆಹಣ್ಣು ಸೇವಿಸಬಾರದೆನ್ನುತ್ತಾರೆ. ವಿಶ್ವದ 135 ದೇಶಗಳನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವ ಬಾಳೆಹಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಮುದುಕರ ವರೆಗೂ ಆಕರ್ಷಣೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡ ಅತಿ ವಿಶೇಷವಾದ ಹಣ್ಣು. ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಇದರ ಜೀನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳು ಬಾಳೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ನಿಂತಿವೆ. ಮರದಂತೆ ನೋಟ ನೀಡುವ ಗಟ್ಟಿ ಮುಟ್ಟಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭ್ರಮೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಬಾಳೆ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮೂಲಿಕೆಯ ಹೂ ಬಿಡುವ ಸಸ್ಯ! ಇದರ ರೂಪ, ವಿನ್ಯಾಸ, ಜೀವನಚಕ್ರವೇ ವಿಶಿಷ್ಟ! ಕೇವಲ ಬಾಳೆ ಹಣ್ಣಿನಷ್ಟೇ ನೋಡದೆ, ರುಚಿಯನಷ್ಟೇ ಸವಿಯದೆ ಗಿಡದ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಬಾಳೆಯ ಜೊತೆ ಸಖ್ಯ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆಯಲ್ಲವೇ? ಆದರೆ ಬಾಳೆ ಇಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಮುಕ್ತವಲ್ಲ ಎಂದು ನೆನಪಿಸಬೇಕಿದೆ. ಗೊನೆಯ ತುದಿಯ ಕುಂಡಿಗೆ ಮುರಿದು ಯೂರಿಯಾವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಗೊನೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು , ಬೇಕಾದಾಗ ಹಣ್ಣಾಗಲು ನಡೆಸುವ ನಾನಾ ರೀತಿಯ ಕಸರತ್ತುಗಳು ಮಾನವ ಜೀವದ ಜೊತೆ ಚೆಲ್ಲಾಟವಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ಊರಿನ ತರಕಾರಿ, ಊರಿನ ಹಣ್ಣುಗಳೆಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೂ ಅಪಾಯ ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ. ನಾವೇ ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವವರೆಗೆ ಯಾವುದೂ ಸುರಕ್ಷಿತವಲ್ಲ.
ಸರಿ ಮಕ್ಕಳೇ. ಮುಂದಿನ ವಾರ ಇನ್ನೊಂದು ನಿಷ್ಪಾಪಿ ಸಸ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ, ನಮಸ್ತೆ.
ಸಹ ಶಿಕ್ಷಕಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ಹಿರಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ
ಶಾಲೆ , ಬಾಳೆಪುಣಿ (ಇರಾ)
ಬಂಟ್ವಾಳ ತಾಲೂಕು, ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ
Mob : +91 78925 87191
******************************************
